Levenskunst, filosofie & seculiere spiritualiteit/ Dries Boele

vrijdag 21 maart 2008

db (vanaf 21 maart 2008)

.
2 april 2008

Zit nu weer zo’n drie maanden regelmatig op het meditatiekussen. Niet vaak, maar toch: elke woensdagochtend van 8 tot 9, in het Shambhalacentrum. Aangenaam begin van de dag. Ik zou het vaker willen doen, maar het komt er niet van. Thuis zou ik het in mijn eentje doen, en dat bevalt me toch een stuk minder dan in gezelschap.
Opmerkelijk, het effect van het sociale, het gezamenlijke. Vanochtend viel het me weer op. Tot nu toe mediteer ik samen met Bart. Er zouden anderen bij kunnen komen, maar dat gebeurt (nog) niet. Tijdens de sessie is Bart de ‘voorzitter’, degene die de meditatie ‘leidt’, begin en einde markeert met de bel, de openingsrecitatie doet, etc. Vanochtend moest Bart tijdens het uur er een poosje tussenuit en zat ik dus alleen. Ik weet niet wat er dan gebeurt, maar de situatie is onmiddellijk anders. Niet alleen dat het mij in m’n eentje vrijstaat om te kuchen, mijn keel te schrapen en te bewegen zoveel als ik wil, - iets wat ik met Bart erbij niet zomaar zou doen; ik zou me inhouden. Er is ook iets in de gezamenlijke aanwezigheid, in het samenzijn, dat zijn werking heeft. Wat is het? Het werkt in ieder geval disciplinerend en verhevigend.
Niet zo uitzonderlijk natuurlijk. Samenwonen heeft soortgelijke effecten (vergeleken met alleen wonen).
Het is ook wat mij bevalt aan blog-schrijven: al weet ik niet wie het leest, toch gaat er een werking vanuit die het private schrijven niet heeft. Weten dat het door anderen gelezen kan worden werkt verplichtend en disciplinerend. Wanneer ik beloof regelmatig tekst te bloggen, dan voel ik mij aangespoord om dat ook te doen. En wanneer iemand commentaar levert, voel ik me verplicht te reageren. Het lijkt wel een gesprek! Verschil is dat blog-schrijven me de gelegenheid biedt om reacties tot me door te laten dringen en na te denken over een antwoord. Geen automatisch antwoordapparaat dus dat gedachten reproduceert (d.w.z. dat wat ik al eens gedacht heb, - ‘gedachte’ is immers een woord in de voltooid verleden tijd), maar een poging om tot ‘denkingen’ te komen, verder denkend dan waar ik reeds was. Soms duurt het enkele weken voordat ik in staat ben tot een antwoord, in de zin van uitgekristalliseerd.
Allemaal effecten die ik verwelkom.
Verschil tussen blog-schrijven en gezamenlijk mediteren blijft uiteraard de aanwezigheid van de ander. In het blog-schrijven is de ander voornamelijk virtueel. Een denkbeeldig publiek. Is het slechts een afgeleide van reële ontmoetingen? Een gefantaseerd, geïdealiseerd tegenover? En toch gaat er een werking van uit, - één die mijn schrijven en gedachtevorming ten goede komt.



21 maart 2008

Eerste dag van een nieuwe lente.
Heb afscheid genomen van mijn heteroniem, Henk Minnaert.
Ben ooit, ruim een jaar geleden, deze weblog begonnen onder heteroniem.
‘Henk Minnaert’ bood een tijdje een prettige, reflexieve afstand tot mijn schrijfsels. Zodat ik ernaar kon kijken zonder me er volledig mee te identificeren. Ik ken mijn neiging om ergens volledig in op te gaan, met het risico dat er geen ruimte blijft om rustig te ademen. Enige afstand en non-identificatie heb ik nodig om speelsheid te cultiveren en niet te verstarren in te grote ernst. Heeft het masker geholpen? Niet echt.
Een andere reden voor een heteroniem was om me het schrijven gemakkelijker te maken. Ik kan geweldig moeilijk doen over een tekst: of hij wel af is, rijp genoeg, en andere bezwaren. Ik dacht dat het schrijven onder heteroniem het gemakkelijker zou maken. Dat blijkt niet zo te zijn. Na korte tijd was het effect uitgewerkt. Als ‘Henk Minnaert’ niet langer als minder serieus te nemen intermediair functioneert maar gewoon een andere naam is en niet meer, dan kan ik hem er beter tussen uit halen.
Het gebruik van de heteroniem heeft me geholpen om vanuit een relatieve anonimiteit de publieke ruimte in te treden met een weblog. Die eerste schroom heb ik ondertussen overwonnen.
Tijd om mij niet langer te verschuilen! Beter naakt.

Een gedichtje dat een tijdlang op mijn wc-muur prijkte, als reminder, is wellicht van toepassing. Het is een gedicht van Arthur Lava:


Ontmasker

Ontmasker die buitenkant,
die vorm die voor jou
zo ondraagbaar blijkt.

Leg het achterland
van je verlangens open.

Ontdoe je laag voor laag
van wat zich eerder
hooggesloten hield.

Pak uit! Pak uit
met wat je op het lijf
geschreven is.

Verdrijf datgene
wat uit aarzeling geweven is.

Stroop elke schuwheid
brullend van je af.

Jij, groot wild
in deze wildernis.