Filotainment, wat is er op tegen?
In de Vrij Nederland van 17 september staat een artikel onder de titel ‘Filotainment!’ Wat er precies onder wordt verstaan wordt mij niet duidelijk. En evenmin waarom het als kop is gekozen? Is de suggestie dat alles wat erin genoemd wordt onder ‘filotainment’ valt, inclusief Filosofie Magazine en programma’s bij de ISVW?
De combi ‘filosofie’ en ‘entertainment’ klinkt negatief. En ik kan me er wel wat bij voorstellen. Niets tegen entertainment, noch tegen vrolijke wijsbegeerte of speelse filosofie (we kunnen wel wat meer Diogenes gebruiken!). Maar gaat filosofie samen met entertainment? Ik heb er iets op tegen, maar wat? En wanneer is het ‘filotainment’? Wanneer worden filosofie en entertainment een negatieve combinatie?
Is het wanneer geld verdienen of aandacht krijgen belangrijker wordt dan waarheid zoeken?
Is het wanneer het voor alles gezellig moet blijven?
Is het wanneer filosofische kwesties gemakkelijker worden voorgesteld dan ze zijn?
Is het wanneer filosofie een set denkhandigheidjes wordt?
Is het wanneer ook iemand als Cruijff of een bank een ‘filosofie’ blijkt te hebben?
Is het wanneer intellectueel gebabbel wordt opgeleukt door het ‘filosofie’ te noemen?
Is het wanneer het onderwerp afhankelijk wordt gemaakt van de grootste gemene deler, het liefst statistisch onderzocht?
Is het wanneer filosofie moedwillig een verkleurende bril opzet, bijvoorbeeld die van het positieve denken?
Is het wanneer alle tekst per se prettig leesbaar moet zijn en elke inspanning taboe wordt verklaard? Zeg maar: filosofie die een mediatraining heeft ondergaan.
Is het wanneer filosofie ervaringsloos blijft, zonder gevolgen voor de geestelijke gezondheid van haar beoefenaar?
Wordt een filosoof een filotainer wanneer hij niet zou willen lezen, of deelnemen aan, hetgeen hij zelf presenteert, indien hetzelfde door een ander zou worden gepresenteerd, - vanwege kwaliteit of niveau? Gaat een filotainer naar zijn eigen cursus? Leest hij zijn eigen boek? (Zeg maar: de categorische imperatief van het filosoferen.)
Is de filotainer onze eigentijdse versie van de sofist? Of heet hij gewoon docent? Of trainer?
En is dit filotainment? Natuurlijk niet! Maar waarom eigenlijk (niet)?
Ik ben er nog niet uit.
De combi ‘filosofie’ en ‘entertainment’ klinkt negatief. En ik kan me er wel wat bij voorstellen. Niets tegen entertainment, noch tegen vrolijke wijsbegeerte of speelse filosofie (we kunnen wel wat meer Diogenes gebruiken!). Maar gaat filosofie samen met entertainment? Ik heb er iets op tegen, maar wat? En wanneer is het ‘filotainment’? Wanneer worden filosofie en entertainment een negatieve combinatie?
Is het wanneer geld verdienen of aandacht krijgen belangrijker wordt dan waarheid zoeken?
Is het wanneer het voor alles gezellig moet blijven?
Is het wanneer filosofische kwesties gemakkelijker worden voorgesteld dan ze zijn?
Is het wanneer filosofie een set denkhandigheidjes wordt?
Is het wanneer ook iemand als Cruijff of een bank een ‘filosofie’ blijkt te hebben?
Is het wanneer intellectueel gebabbel wordt opgeleukt door het ‘filosofie’ te noemen?
Is het wanneer het onderwerp afhankelijk wordt gemaakt van de grootste gemene deler, het liefst statistisch onderzocht?
Is het wanneer filosofie moedwillig een verkleurende bril opzet, bijvoorbeeld die van het positieve denken?
Is het wanneer alle tekst per se prettig leesbaar moet zijn en elke inspanning taboe wordt verklaard? Zeg maar: filosofie die een mediatraining heeft ondergaan.
Is het wanneer filosofie ervaringsloos blijft, zonder gevolgen voor de geestelijke gezondheid van haar beoefenaar?
Wordt een filosoof een filotainer wanneer hij niet zou willen lezen, of deelnemen aan, hetgeen hij zelf presenteert, indien hetzelfde door een ander zou worden gepresenteerd, - vanwege kwaliteit of niveau? Gaat een filotainer naar zijn eigen cursus? Leest hij zijn eigen boek? (Zeg maar: de categorische imperatief van het filosoferen.)
Is de filotainer onze eigentijdse versie van de sofist? Of heet hij gewoon docent? Of trainer?
En is dit filotainment? Natuurlijk niet! Maar waarom eigenlijk (niet)?
Ik ben er nog niet uit.
gepost door Dries Boele @ 09:16
2 reacties:
Op 5 oktober 2011 om 11:26 ,
Anoniem zei...
Misschien is filofictie zelf niet het probleem, maar wel wanneer zij dominant wordt, en serieuze filosofiebeoefening van het podium drukt.
Groet, Arthur S
Op 7 oktober 2011 om 13:58 ,
Dries Boele zei...
Good point! Wat ik tegen filotainment heb, is wellicht niet zozeer wat onder dat kopje valt, als wel dat filotainment de beeldvorming rond filosofie dreigt te gaan bepalen. Het weet zich alom in de kijker van de publiciteit te spelen, zonder dat er tegenwicht wordt geboden. Alsof je van een sport alleen nog de doelpunten zou zien, en dat in amateurwedstrijden. Kijk: sport is hartstikke makkelijk, iedereen kan het, en je hoeft er niet veel voor te doen. Zo’n vertekend beeld dreigt ook over filosofie te ontstaan: een verzameling snelle ideeën; je hoeft er niets voor te doen behalve consumeren (en wellicht kun je ook zelf wat ideeën produceren), en filosofisch onderzoek is een kwestie van tien-minuten gesprekjes. Het idee dat filosofie langdurig oefenen is (zoals het lezen van een dik boek) en dat zij bedoeld is om je leven en je manier van denken te vormen en te veranderen dreigt uit zicht te verdwijnen.
Zo bekeken is er niet veel mis met filotainment. En inderdaad, teksten en activiteiten die voor deze benaming in aanmerking komen, zijn op zich prima. Wat vooral ontbreekt is een doorverwijzing naar het echte spel, filosofie geheten. Maar misschien komt dat wel doordat dit oefensysteem nauwelijks voorhanden is. Filotainment is dus eerder een aansporing om werk te maken van filosofie!
Een reactie posten
Aanmelden bij Reacties posten [Atom]
<< Homepage